Deze week was er één van pieken en dalen. Afscheid nemen van een dierbare en Soof die meerdere beestjes had ‘gevonden’; Eentje was al koud, en de andere twee hebben het helaas niet gered. Eentje had zulke verwondingen dat die het niet zou redden (daar hoefde je geen dierenarts voor te zijn), de ander is waarschijnlijk van de stress doodgegaan. Gelukkig waren er veel pieken. Een hele mooie laatste hondentraining waar we voltallig aanwezig waren en met een drankje met hapje het seizoen af hebben kunnen sluiten. Er waren nog twee ‘ongenode gasten’ die er bijna voor hadden gezorgd dat alleen de drankjes over zouden zijn, maar gelukkig konden wij allen en het baasje van de twee Ierse Wolfshonden tijdig ingrijpen. Woensdag heb ik bijna 45 minuten vol meegereden bij Wodkawoensdag, de laatste 15 minuten heb ik op de binnenhoefslag kunnen stappen. Daarna hebben we genoten van een ‘restje Callantsoog’ en de Bananencake die ik had gemaakt, omdat er 4 zeer rijpe bananen op de fruitschaal lagen. En natuurlijk het Nederlands elftal, dat een spectaculaire en spannende wedstrijd met 2-1 van Turkije heeft gewonnen, en zich zo in de halve finale voor het EK heeft geplaatst.
Woensdagavond zijn we voor schadebestrijding het veld in gegaan op de ganzen. Ik had besloten alleen Fien mee te nemen dit keer. Twee honden was de laatste keer best veel, en het gaf mij ook veel druk. Fien had er wel zin in, en nu zag zij de mooie DSD van Jan (Thor) en haar vroegere trainingsmaatje Roscoe weer. Toen ik op mijn plek werd afgezet, heb ik Fien weer aan het hek vast gemaakt, en dat was maar goed ook, op 30 meter bij ons vandaan was een haas lekker aan het verse gras aan het knabbelen. Nadat ik wat had bewogen, wat het haas zag, dook hij terug het hoge riet in. Maar Fien was niet meer aan het wegduiken in het hoge riet, maar zat eigenlijk wel heel relaxt te wachten op wat ging komen. Ik besloot haar los te maken, en zij bleef heel braaf in mijn buurt. En toen het haas toch weer tevoorschijn kwam, kon ik Fien met mijn stem op haar plaats houden. Dan ben je trots op je hondje! Later hebben Fien en ik op een weiland en Jan met Thor op een weiland naast ons, nog naar een gans gezocht. Op het weiland waar wij zochten, was de gans niet. Fien kreeg wel een geurspoor van een haas in haar neus, en toen het haas er vandoor ging en Fien hem zag, sprintte ze er meteen achteraan. Maar toen ik de fluit gebruikte dat ze ‘voor moest komen’, kwam ze met een boog naar me toe gerend. Ook hier heb ik haar natuurlijk beloond, los van het feit dat ik apentrots was dat ze op commando naar mij toe kwam in plaats van achter het haas aan blijven rennen. Ik moet dus meer vertrouwen hebben in mijn hondje! Het was een mooie avond, hoewel het niet heel goed vloog, maar het was weer één groot leerproces voor mij en Fien.
Zaterdag heb ik, helaas de laatste, veldtrip gehad van de cursus ‘Aanspreken van Edelherten, Damherten en Wilde Zwijnen’ van Vereniging Het Edelhert. Deze keer was de excursie bij de Amsterdamse Waterleidingduinen onder leiding van Rik Schoon, schrijver van ‘Het Damhert, observeren en herkennen’. En waar vorige week Gerrit Jan Spek vol passie en met veel plezier zijn kennis deelde over het Kroondomein, deelde Rik met minstens zoveel plezier en passie en zijn kennis over de geschiedenis van de Amsterdamse Waterleidingduinen, de natuur, het groen, het totaalplaatje van het ecologische systeem van dit prachtige stukje van Nederland en natuurlijk de damherten. Door omstandigheden was de veldtrip naar dit tijdstip verplaatst, daardoor waren er nog steeds veel damherten te zien, maar nu is de ‘Feistzeit’ (de lerares Duits komt weer even in me naar boven 😉…)
De Feisttijd; En dat is de periode waar de mannelijke stukken Damwild eten, eten en eten, en tussen de maaltijden door rusten. Op deze manier komen zij goed aan en worden zij stevig om straks, als de bronst begint, de gevechten met hun rivalen aan te kunnen in de strijd om de dames en hun nageslacht. Daar gaat zoveel energie in zitten, dat zij tijdens de bronst sterk vermageren. Er lagen dus heel wat herten verscholen in het hoge gras, maar soms kon je nog wel een gewei herkennen, dat dan net een klein stukje boven het hoge gras uit kwam. Rik weet waar het wild zich graag en vaak beweegt, en neemt ons mee van de ene mooie plek naar de andere. Terwijl we wandelen en genieten van het prachtige stukje natuur, zien we overal prenten (pootafdrukken) van damwild en boonsel (de uitwerpselen van herten). Sommige prenten en boonsel zijn oud, andere juist weer heel vers. Niet ver van de parkeerplaats zien we een eerste roedel damherten. Alleen maar mannelijke stukken. Die zoeken elkaar in deze tijd nog op. Het damwild is totaal niet bang voor mensen, omdat zij mensen niet als een natuurlijke vijand zien. De dieren hier worden namelijk verstoringsarm beheerd. Dat betekent dat er niet binnen 80 meter op hen geschoten wordt, en de 4 beheerders die hiervoor zijn aangesteld hebben een demper op de loop van hun wapen.
Doordat er 20 jaar lang geen beheer gepleegd was, waardoor de aantallen herten niet ‘kort gehouden’ werden, is er vanaf 2017 toch, na druk vanuit de EU, beheer gepleegd. Er liepen tot 2017 namelijk op ca. 3400 ha. grond 8000 damherten. En dat waren er gewoonweg te veel. Bijna elke dag was er wel een aanrijding met een auto en 80 % van de planten die in dit gebied thuishoren waren verdwenen. Niet alleen de planten hebben hieronder geleden, ook vogelsoorten, vlinders, rupsen, amfibieën en reptielen konden door de vraatzucht van zoveel damherten niet meer bij de waterleidingduinen gedijen. Het waaide stevig deze dag, en helemaal aan de kust. Code geel was afgegeven. Als ik om me heen kijk, en het gras zie wuiven in de wind, waan ik me op zee met grasaren die zich bewegen als golven. Het is prachtig!
Het grote aantal damherten had dus een behoorlijke ecologische impact. Er is toen besloten het aantal drastische terug te brengen en bij te houden welke impact dit aantal heeft op de natuur, zodat inheemse dieren en planten weer kans krijgen terug te komen. Helaas zal het voor sommige soorten te laat zin, maar nu wordt er goed gemonitord of de natuur dit nieuwe aantal damwild aan kan. Onderweg zien we wel Duinviooltjes, die waren een paar jaar gelden bijna niet te vinden want die zijn erg smaakvol voor damherten. Maar nu het aantal herten gedaald is, groeien deze bloemetjes hier weer meer. Ook komt er steeds meer heide terug. Maar ook reewild werd door het aantal damherten verdreven, er zijn er wel een aantal reeën, maar (nog) niet het aantal dat het was.
Hier een foto van St. Jacobskruiskruid met rups. De plant is giftig, maar groeit nu weer hier, waardoor de Jacobsvlinder (dankt zijn naam aan het Jacobskruiskruid dat hij eet) zich hier mooi rond kan eten en uiteindelijk kan ontpoppen tot vlinder. Bij de herten die wij zien, proberen wij gezamenlijk te kijken in welke leeftijdscategorie deze zouden passen. We hebben het dan over kalveren, smaldieren of spitsers, (jong) volwassenen stukken of ‘oude’ herten en hindes. Wij hebben vandaag geen hindes gezien, en de meeste roedels bestonden uit jong-volwassen herten, met soms een stuk ertussen dat iets ouder, volwassen, was. De grootte van het gewei zegt helemaal niets over de leeftijd van deze herten. Rik durft, omdat dit al zeker 30 jaar ‘zijn’ terrein is, wel met enige zekerheid de leeftijd in te kunnen schatten, maar hij zegt ook dat de geweien hier veel groter zijn en sneller groeien door de kalkrijke bodem. Hij zou een leeftijdschatting in een ander gebied niet snel aangaan. En dan nog weet je het pas zeker als je het gebit kunt zien of daar een plaatje van laat maken.
Je leest het al, ik heb weer een prachtige dag mogen beleven en veel geleerd en zulke mooie dingen gezien. Ga een keer naar deze Amsterdamse Waterleidingduinen, het is er prachtig! Ik ga er zeker nog een keer naartoe zodra de bronst, ongeveer de tweede helft van oktober, begint! En oei, dit is natuurlijk wel een kookblog… Dus het recept van vandaag (was het bijna vergeten…) is van een heerlijke Bosbessen-frangipan taart. Heerlijke zomerse vruchtentaart met een laagje amandel crème op de bodem. Als je daar niet blij van wordt, dan weet ik het niet meer… 😉
Comments