Ik heb twee jaar geleden oog in oog met een wolf gestaan. Ik ben niet snel bang voor dieren, heb zelf twee Duitse Staande Draadharen, en dat zijn niet de ‘kleinste hondjes’. Maar ik was echt onder de indruk van hoe groot en imposant zo’n wolf is. Gezien de grootte was dit waarschijnlijk een rekel (mannetjeswolf). Die hebben een schofthoogte van tussen de 65 en 80 cm en een gewicht tussen de 20 en de 80 (!) kilo. Het is dat de Duitse jachterriër waar ik toen mee was, juist werd opgehaald door zijn baasje die in zijn auto naderde, en de wolf rechtsomkeert maakte. Maar het had heel anders af kunnen lopen, voor mij en/of de terriër. Een wolf is geen lief, leuk hondje. Het is een roofdier.
Ik ben noch voor, noch tegen de wolf. Dat anderen hebben bedacht dat de wolf terug moet keren in Nederland, daar heb ik wel mijn bedenkingen bij. In ons gemaakte land met inmiddels 18 miljoen inwoners vraag ik me af of je dit zou moeten willen. Maar waar ik slecht tegen kan, is dat het lijkt of er van tevoren niet wordt nagedacht over hoe dat er uit moet gaan zien. Er zijn een aantal organisaties die vinden dat de wolf zich vrij moet kunnen bewegen in Nederland. Dat mensen die schapen, geiten, kippen, paarden en/of koeien houden er zelf voor moeten zorgen dat hun dieren beschermd worden tegen deze predatoren zonder natuurlijke vijand.
Er wordt te gemakkelijk gezegd dat boeren en veehouders gecompenseerd worden als er dieren doodgebeten zijn door de wolf. ‘Wat kost dat schaap…?’; Zo werkt het toch niet? Net als dat dit niet bij hondjes werkt; ‘Wat kost een nieuwe hond?’. Er wordt ook geschermd met subsidies om wolfwerende hekwerken met stroom te laten plaatsen. Hiervoor krijg je een vergoeding, maar dat is alleen maar een percentage van het hekwerk zelf (met een maximum op het subsidiebedrag), op de arbeid voor het (laten) plaatsen moet je als eigenaar zelf in de buidel tasten. Een hekwerk van 2.20 hoog (minstens, want er zijn allang beelden dat ook hierover de wolf zijn weg vindt) voorzien van stroom om een weiland met sloten en ongelijke kanten is nagenoeg ondoenlijk en kost enorm veel geld. Als er van achter een bureau wordt bedacht dat de wolf zo nodig terug moet komen in ons land, waarom worden er dan geen hekken geplaatst om het gebied heen waar de wolf zich wel kan en mag bewegen?
Maar zo’n hekwerk is al een keer eerder geplaatst om een terrein waar men graag grote hoefdieren wilde hebben; De Oostvaarders Plassen. Ook hier is van tevoren niet goed nagedacht hoe dat er dan uit zou moeten komen te zien. De herten hadden voldoende te eten en de omstandigheden waren zo gunstig dat de aantallen flink toenamen, met als gevolg dat er voedselschaarste kwam en daardoor een afschuwelijke hongerdood voor vele herten. Bijvoeren mocht absoluut niet, was zelfs strafbaar. Wij burgers ‘moesten de natuur zijn gang laten gaan’. Maar hoe kunnen we het over ‘natuur’ hebben, als je ergens een hek omheen plaatst én geen beheer uitoefent? En los daarvan; Als een boer dit met zijn koeien zou hebben gedaan, zou hij worden opgesloten in de gevangenis! Waarom kunnen (overheids) instanties dit (wan-)’beleid’ dan ongestraft uitvoeren? Ook deze herten hadden geen natuurlijke vijand, misschien zou het ‘beter’ geweest zijn hier een paar wolven of beren los te laten, zodat de natuur zichzelf wel in stand had kunnen houden. Ik zou denken dat je berekent hoeveel hectare grond er beschikbaar is, en er een berekening op los laat hoeveel dieren hier een goed leven op kunnen hebben. Wat er te veel aan dieren komt, zul je als mens in dit gemaakte landschap en bij dieren zonder natuurlijke vijand, iets mee moeten. Dus weghalen en ergens anders plaatsen of doden en het vlees benutten. Zie het als het aantal sterren op het stukje vlees dat je koopt; Hoe meer sterren, hoe beter de leefomgeving voor het dier. Dat zorgt ervoor dat je de leefomgeving voor zowel de dieren als de inwoners van dit land in stand houdt.
Onlangs stond er een artikel in het AD; ’We hadden een kans om dit aan te pakken, zowel in Nederland als met Europees beleid. Maar politici kennen het woord preventie niet. Je scoort als politicus als je iets oplost. Maar als de … eenmaal een probleem is, krijg je het niet meer onder controle.’ Op de puntjes stond het woord ‘tijgermug’, maar hier had net zo goed ‘grauwe gans’, ‘Amerikaanse rivierkreeft’ of ook ‘wolf’ kunnen staan. (Let wel, er is vorig jaar 55 miljoen gemeenschapsgeld aan schadevergoedingen uitgekeerd voor onder andere de grauwe gans!)
Ik had een tijd geleden alweer van Paul Bouwmeester een artikel doorgestuurd gekregen van Valerius Geist, een Duits-Canadese bioloog en emeritus hoogleraar aan de faculteit Milieuontwerp aan de Universiteit van Calgary. Deze stelde een lijst op 'De 7 stappen van Gewenning' (van de wolf aan de mens), waarvan de laatste twee luiden:
“Stap 6. De wolf komt steeds dichter bij de mens, snuffelt aan de wandelaar, knabbelt aan zijn kleren, laat zich niet meer echt verjagen. Het lijkt heel leuk en speels, maar in werkelijkheid is hij aan het onderzoeken of de mens een mogelijke prooi is.
Stap 7. In deze fase bereikt de escalatie de top. De aanvallen op de mens zijn nog wat onhandig, en een forse man kan zich nog wel verdedigen, maar tegen een roedel is een mens kansloos. Ook met een geweer.”
Bij mij gingen alle alarmbellen rinkelen bij de laatste drie aanvallen van de wolf waar landelijk ruchtbaarheid aan was gegeven. De eerste was van een hondje dat door een wolf was gegrepen en meegenomen. Het ging om een Dwergpoedel. Ik heb even opgezocht hoe groot en gevaarlijk deze dwergpoedel dan wel niet moest zijn, als een wolf zich hierdoor bedreigd voelde omdat er wolvenwelpen in het spel waren; ‘Een schofthoogte van 35 centimeter en een maximaal gewicht van 6 kilo’. Bij het lezen hiervan fronste ik even mijn wenkbrauwen Er wordt een meisje gebeten. Weer iets later wordt een kind omver geduwd, beide door een wolf. In de berichtgevingen wordt aangegeven dat deze wolf a-typisch gedrag vertoonde. Maar na het lezen van het artikel van Valerius Geist, en een beetje gebruik van je eigen boeren verstand, is dit géén a-typisch gedrag, maar gewoon het normale gedrag van een wolf! Het is een predator, een roofdier, staat bovenaan de voedselketen.
Op de site van de overheid zelf is het volgende te lezen: “De Rijksoverheid is mede verantwoordelijk voor de veilige en gezonde leefomgeving voor iedereen in Nederland. De overheid zorgt voor wet- en regelgeving, informatie, handhaving en toezicht, infrastructuur en systeeminterventies bij blijvend falen.“ Wat ik persoonlijk merk, is dat mijn vertrouwen in de overheid door haar communicatie naar de burgers een deuk heeft gekregen. Waar ik altijd het idee heb gehad dat de overheid vaak probeert haar best te doen voor haar burgers, komt het bij het onderwerp ‘wolf’ op mij over dat ambtenaren willens en wetens dingen aan het verdoezelen zijn om het imago van de wolf vooral niet negatief in de media te brengen. Bijvoorbeeld toen een meisje was aangevallen. De berichtgeving was zeer expliciet, dit meisje was zeer zeker niet gebeten. Achteraf was dat niet helemaal waar, want dit meisje was wel degelijk gebeten. Dat werd zowel door haar begeleidster, die getuige was van het gebeuren, als de ouders pertinent bestreden, en latere berichtgeving werd bijgesteld dat het meisje toch daadwerkelijk gebeten was door een wolf. Volgens Rentmeester van landgoed Den Treek, Wilbert Nijlant, is een week later een wolf over een met stroom-wolfwerende raster aangrenzend aan het landgoed gesprongen en heeft schapen dood gebeten. Daar hoor je vanuit de overheid niets over. Ook bij een ander bijtincident met een wolf bij een hond op 7 juli jl. beweert Provincie Utrecht dat er bij de controle geen bijtwonden bij de hond waren geconstateerd, maar wat achteraf een gevalletje ‘oh, toch wel’ blijkt te zijn. Om maar te zwijgen over de aantallen schapen, geiten en paarden die veelal uit de media zijn gehouden, maar wel te vinden zijn op Facebook en Instagram met gruwelijke foto’s geplaatst door de eigenaren. Als burgers deze niet te zien krijgen via de media, snap ik dat er nog steeds mensen zijn die zeggen ‘niet bang te zijn voor de wolf’ of ‘we morgen er toch allemaal zijn’.
Sowieso vind ik het heel naar om te lezen dat er weer een hele kudde schapen dood of half dood is gebeten terwijl er maar één schaap gedeeltelijk wordt opgegeten. Ik denk dat als de wolf, maar zo werkt het ook bij onder andere vossen, één dier uit de kudde zou grijpen en die zou opeten, terwijl de rest met rust gelaten wordt, de meeste mensen hier geen, of in elk geval minder, een probleem mee zouden hebben. Pas als er een hondje wordt meegenomen door een wolf, dan is het ‘nieuws’ en hebben meer burgers hier een mening over. Maar wat is het verschil tussen een hondje en een schaap? Elke hobby-schapenhouder, net als elke boer (!) kent zijn of haar dieren. Omdat iemand misschien meer dan 10 schapen heeft, is het niet zo dat je hier als eigenaar minder om geeft. Ook mijn kippen hebben een naam en horen bij ‘mijn’ roedel.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben noch pro-, noch anti-wolf. Ik heb wel mijn ideeën over het beleid, of meer het niet-beleid, dat er op dit moment is voor verschillende soorten dieren in ons land. Het beangstigd me dat er tegenwoordig veelal alleen nog maar wordt gedacht in zwart of wit, en dat het ‘grijs’ verdwijnt. Ik vind wel dat er vooraf beter nagedacht moet worden wat voor wie de consequenties zijn als er niet over een gezond maximum aantal wat verantwoord is op het aantal beschikbare hectares die er zijn in een dichtbevolkt land als Nederland. Ik ben ook van mening dat wij, als makers en bewoners van dit gemaakte landschap, beheer moeten plegen. Daartoe zijn wij verplicht.
Dus graag beter beleid waar van tevoren ook over quota en de consequenties wordt nagedacht én transparante informatie naar de burger!
Vandaag de Wolvenkoekjes als recept, met een knipoog naar Roodkapje; ‘Ik ga naar grootmoeder koekjes brengen, in het bos, in het bos’.
Liever een rood kapje dan een klein duimpje… Hap.
Literatuurlijst:
· Charles Perrault, Roodkapje en de grote boze wolf
· Gebroeders Grimm, De wolf en de 7 geitjes
· Joseph Jacobs, De wolf en de 3 biggetjes
· De Fabeltjeskrant, Bor de Wolf
Mede met dank aan Gerard (links) en Jacqueline (foto's FB):
· https://www.rvo.nl/onderwerpen/dieren-houden-verkopen-verzorgen/dierenmishandeling-dierverwaarlozing
Hi Monique, wat een geweldig en goed onderbouwde artikelen. En wat een werk. Hulde. Misschien kun je het doorsturen naar onze beleidsmakers in de tweede kamer. Vergezeld van vele duizenden handtekeningen, zodat het nog meer impact heeft. Mijn handtekening krijg je direct.
Franz.